клепало
Ἡ Κλεισούρα, τήν ὁποία τέμνει ὁ ποταμός Δυτικός
Μοράβας, περνώντας μέσα ἀπό τίς κατηφορικές πλα
γιές τῶν βουνῶν Ὄβτσαρ καί Κάμπλαρ, ἦταν κατοικη
μένη ἀκόμη ἀπό τήν ἐποχή τῆς προϊστορίας, κατά τήν
ἀθηναϊκή ἐποχή καί ἑξῆς ἕως καί τόν μεσαίωνα, ὅταν κα
τοίκησαν ἐκεῖ (ἀνύψωσαν τίς κατοικίες τους) οἱ μονα
χοί πού κατέφευγαν ἀπό τόν Ἄθωνα καί τό Σινᾶ κατά τίς
ἐπιδρομές τοῦ Τουρκικοῦ στρατοῦ.
Ἡ Κλεισούρα ἐπειδή εἶναι μέ φυσικό τρόπο ἀπομο
νωμένη καί δύσκολα ἐπισκέψιμη, ἦταν πάρα πολύ κα
τάλληλη γιά τήν ζωή τῶν μοναχῶν πού ἦταν ἀφιερω
μένοι στήν προσευχή, ἰδιαιτέρως τῶν ἀσκητῶν, τῶν κα
τοίκων τῆς ἐρήμου. Οἱ Σιναΐτες πού ἀκολουθοῦσαν τήν
ἡσυχαστική παράδοση κατοίκησαν σέ πολυάριθμες σπη
λιές πού δύσκολα μποροῦσε κανείς νά τίς προσεγγίσῃ
στούς κρημνούς τοῦ Κάμπλαρ καί στήν μεγαλύτερη ἀπ᾽
αὐτές, στήν ὁποία ὑπῆρχε πηγή (καλουμένη Ἁγιοσαβ
βαϊτική), ἵδρυσαν σπηλαιώδη ἐκκλησία, ἀφιερωμένη
στήν Μεταμόρφωσι τοῦ Κυρίου. Τόν ἴδιο καιρό ἀλλά καί
ἀργότερα ἀνοικοδομήθηκαν καί ἄλλα μοναστήρια ὡς
Κοινόβια, κρυμμένα στά ἀπρόσιτα δάση τῆς Κλεισού
ρας.
Τό Σερβικόν Ἅγιον Ὄρος εἶναι μοναδικό σύνολο μο
ναχικῶν κατοικιῶν, πού ἦταν κατοχυρωμένο ἀπό ψη
λούς πύργους -- φρούρια, πού κτίσθηκαν στά ὑψώματα,
τά ὁποῖα κυριαρχοῦσαν ἐπάνω στίς εἰσόδους τῆς Κλει
σούρας·